HCM đã công bố bctc Q1 với kết quả khá khiêm tốn so với những kỳ vọng trước đó. Vậy sự chững lại trong hoạt động kinh doanh của HCM tới từ đâu và trong các quý tới công ty sẽ đối mặt với những điều gì cũng như phải làm gì để đưa HCM tiếp tục tăng trưởng trong tương lai? Chúng ta sẽ cùng phân tích và cập nhật nhanh vĩ mô ngành chứng khoán trong bối cảnh hiện tại.
I. Kết quả kinh doanh
HCM đã công bố kết quả kinh doanh với doanh thu thuần đạt 1,000 tỷ đồng, tăng 15.9% yoy. Lợi nhuận sau thuế đạt 227 tỷ đồng, giảm 18 yoy. (Hình 1)
Doanh thu của công ty tăng tốt so với cùng kỳ nhưng lợi nhuận lại tăng trưởng lùi là do mảng cho vay doanh thu tăng mạnh 54.3% so với cùng kỳ nhưng lợi nhuận gộp lại đi lùi 6.8% yoy. (Hình 2)
Nguyên nhân khiến cho biên lợi nhuận gộp mảng cho vay giảm xuống thấp hơn cùng kỳ nhiều chúng tôi đã phân tích trong các bài viết trước, đó là từ Q3-2024 thị trường chung gặp nhiều biến động khó khăn cả về giá và thanh khoản và để duy trì được thị phần cũng như cạnh tranh thì HCM cũng như nhiều công ty chứng khoán khác đều phải tung ra nhiều ưu đãi trong đó chủ yếu là hạ lãi suất cho vay margin. Điều này sẽ khiến cho biên lợi nhuận sụt giảm do đầu vào không giảm nhưng đầu ra lãi suất giảm khá nhiều. Cụ thể hơn chúng ta sẽ bóc tách trong phần sau bài viết.
Về tỉ trọng đóng góp doanh thu lợi nhuận cho HCM, Cho vay vẫn tiếp tục là mảng quan trọng nhất với đóng góp 52% doanh thu và 57% lợi nhuận gộp cho công ty. Tiếp theo là tự doanh với 25% doanh thu và 29% lợi nhuận gộp. Các mảng còn lại không có nhiều đóng góp về doanh thu và lợi nhuận với chỉ 14% còn lại. (Hình 3)
Trong Q1 cổ phiếu FPT, cổ có tỉ trọng khá lớn trong mảng tự doanh của HCM. Vậy cụ thể công ty đã xử lý như thế nào? Chúng ta sẽ bóc tách trong phần dưới bài viết.
II. Bóc tách 2 mảng kinh doanh cốt lõi
1. Mảng cho vay
Cho vay vẫn đang là mảng mũi nhọn của HCM và được công ty tập trung khá lớn vào. Cụ thể HCM đã đẩy vốn vào mảng cho vay lên tới hơn 20k tỷ đồng, cao gấp gần 3 lần so với mảng tự doanh và cũng chiếm tới 67% tổng tài sản của công ty. Con số có thể nói là rất lớn nếu so với tỉ trọng cho vay/tài sản của các công ty chứng khoán khác. (Hình 4)
Trái ngọt cũng đến với HCM khi doanh thu mảng cho vay liên tục tăng trong các quý vừa qua và quý 1/2025 cũng đạt 523 tỷ đồng, cao nhất trong lịch sử công ty và cũng là quý thứ 8 liên tiếp ghi nhận tăng trưởng doanh thu so với quý liền kề. Tuy nhiên HCM hiện đang đối mặt với 2 khó khăn lớn cần được tháo gỡ cũng như cần chờ thị trường tốt trở lại để có thể đưa lợi nhuận mảng cho vay bứt phá thay vì chỉ mới đang bứt phá về doanh thu nhưng biên lợi nhuận gộp lại co lại.
- Đầu tiên là yếu tố chủ quan, HCM đã tăng rất tốt khoản cho vay trong thời gian qua nhưng do tăng vốn chậm trong các năm qua khiến cho HCM hiện đã bị chạm trần cho vay cho phép (hiện cho vay/VCSH đã đạt 198% trong khi trần cho vay là 200%). (Hình 5)
Thực tế con số cho vay của HCM trong quý 1 đã vượt ngưỡng 200% nhưng đến cuối tháng 3 công ty đã phải hạ tỉ lệ cho vay xuống để đảm bảo đáp ứng quy định của nhà nước. (Hình 6)
Tuy nhiên để tiếp tục tạo dư địa tăng trưởng cho vay trong quý 2 tới gần như bắt buộc HCM phải tiến hành tăng vốn để có thể tăng vốn chủ lên trong bối cảnh dư địa đã không còn. Chúng tôi khá bất ngờ và cũng có phần thất vọng khi HCM đã không tiến hành tăng vốn ngay trong Q1-2025 khi mà nghị quyết tăng vốn đã được thông qua từ kỳ đại hội bất thường cuối 2024. Thị trường chung Q1 là rất tốt thuận lợi cho việc tăng vốn cũng như nhu cầu tăng vốn cũng là rất cấp thiết, vừa tăng trần cho vay vừa có tiền để đẩy thêm vào cho vay với chi phí bằng không. Thực sự điều này đã ảnh hưởng rất lớn và phần nào khiến giá cổ phiếu HCM không thể bứt phá được trong thời gian cuối Q1 và cũng giảm nhiều hơn so với các cổ phiếu khác trong ngành thời gian gần đây. Q2 mà HCM vẫn không tiến hành tăng vốn thì có lẽ đây là điểm trừ rất lớn cho cổ phiếu trong ngắn hạn khi tự kìm hãm mảng kinh doanh cốt lõi của mình.
- Tiếp theo là yếu tố khách quan, do cạnh tranh gay gắt trong mảng cho vay khi rất nhiều công ty cũng đẩy mạnh và chú trọng vào mảng này vì nhận ra tiềm năng to lớn của nó. Điều này khiến cho mức độ cạnh tranh để có tệp khách hàng là rất lớn và đa phần các công ty đã hi sinh mảng môi giới trước đó để hạ phí giao dịch xuống mức thấp nhất có thể. Tiếp đến từ nửa cuối 2024 cho tới nay là hạ lãi suất cho vay để cạnh tranh. Điều này ngắn hạn sẽ làm cho biên lợi nhuận gộp của HCM giảm xuống nên dù tăng được doanh thu cho vay nhưng HCM chưa thể tăng được lợi nhuận. Nguyên nhân do thị trường chung từ nửa cuối 2024 tới nay rất khó khăn nên khó thu hút được các khách hàng mới vào thị trường mà đa phần là khách hàng cũ. Điểm tích cực là thị phần của HCM trong các quý gần đây vẫn được mở rộng cho thấy khả năng cạnh tranh của công ty vẫn là khá tốt. (Hình 7)
Chúng tôi cho rằng phải tới khi thị trường chung tốt trở lại cộng với thanh khoản tăng duy trì trên 15k tỷ đồng mỗi phiên thì các công ty như HCM mới có thể tăng phí margin trở lại qua đó tăng biên lợi nhuận gộp cho công ty.
Như vậy mảng cho vay của HCM đang phát triển tốt trong các quý qua nhưng hiện tại lại bị chững lại do rào cản chạm trần cho vay mà không chịu tăng vốn. Đây là sự chậm chạp của công ty trong việc thích ứng khiến cho kết quả kinh doanh mảng cho vay sẽ bị chững lại trong các quý tới nếu không nhanh tăng vốn. Chúng tôi kỳ vọng HCM sẽ thực hiện điều này trong nửa đầu Q2-2025 thay vì vẫn chần chừ rồi tự làm khó mình. Vì vậy thông tin tăng vốn sẽ là tin tức có ảnh hưởng lớn tới giá cổ phiếu trong thời gian tới.
2. Mảng tự doanh
Mảng tự doanh trong Q1 của HCM được quan tâm khá nhiều khi các thông tin công ty ôm lượng lớn cổ phiếu FPT với giá vốn cao trong khi giá cổ phiếu giảm khá nhiều về cuối Q1 khi giảm từ vùng đỉnh về vùng 120k/cp, tương ứng giảm khoảng 15-20%.
Tuy nhiên tỉ trọng cổ phiếu trong tự doanh của HCM là không quá cao. Cụ thể trong tổng tài sản tự doanh của HCM với 7,397 tỷ đồng thì đầu tư chứng khoán chỉ chiếm 29% với 2,125 tỷ đồng. Tài sản chủ yếu của mảng tự doanh là trái phiếu với 5,218 tỷ đồng. (Hình 8)
Chưa kể mới đây nhất trong đại hội cổ đông 2025 của HCM ban lãnh đạo cũng đã thông tin chi tiết rằng 2 khoản đầu tư cổ phiếu lớn của HCM là FPT và MWG đã được công ty bán hết vào đầu tháng 1/2025 nên không bị ảnh hưởng nhiều khi cổ phiếu giảm trong Q1-2025. Thực tế trên báo cáo tài chính cuối Q1-2025 chúng ta cũng thấy FPT và MWG đã giảm gần như toàn bộ trong phần tự doanh của công ty. (Hình 9)
Hiện tại công ty đang để phần lớn tài sản trong danh mục đầu tư cổ phiếu tại phần cổ phiếu khác với 1,791 tỷ đồng. Theo thông tin từ ban lãnh đạo thì khoản này chủ yếu là tiền mặt khi công ty đang đứng ngoài thị trường dể theo dõi tình hình thị trường trước khi quyết định. Như vậy thiệt hại của HCM khi thị trường giảm mạnh trong đầu quý 2 dự kiến sẽ là không nhiều. (HÌnh 10)
Về trái phiếu công ty đã tăng tỉ trọng tài sản này từ 5,000 tỷ đồng lên 7,000 tỷ đồng trong Q2-2025 và như vậy có thể hiểu phần nào công ty đã chuyển đổi giảm bớt tỉ trọng mảng cổ phiếu và tăng tỉ trọng trái phiếu. Đây là một bước chuyển rất tích cực trong bối cảnh thị trường đang nhiều biến động.
Như vậy với mảng tự doanh chúng ta có thể thấy công ty đã có những thay đổi rất kịp thời và chính xác trong Q1 và Q2 hiện tại của năm 2025. Đây là động lực để có thể tin rằng kết quả kinh doanh mảng tự doanh trong Q2 của HCM vẫn sẽ tốt dù thị trường chung đang gặp rất nhiều khó khăn.
III. Tổng kết và định giá
Với những phân tích ở trên chúng ta có thể thấy kết quả kinh doanh trong Q1-2025 của HCM đã bị chững lại phần lớn tới từ mảng cho vay khi công ty đã bị gặp 2 rào cản lớn là:
- Cho vay chạm ngưỡng tối đa cho phép là cho vay/VCSH đạt 198%, chạm ngưỡng 200% cho phép nên không thể tăng trưởng cho vay được nữa.
- Biên lợi nhuận gộp mảng cho vay giảm so với cùng kỳ do mức độ cạnh tranh gay gắt từ thị trường khiến cho lãi suất cho vay phải giảm xuống.
Và với HCM việc cấp bách lúc này theo chúng tôi là phải sớm tăng vốn để vừa nâng trần cho vay lên để tạo dư địa tăng trưởng tiếp và vừa có tiền phục vụ cho hoạt động cho vay giúp hạ giá vốn đầu vào cũng giúp biên lợi nhuận gộp được cải thiện. Hiện chưa có thời gian chính thức công ty sẽ tăng vốn dù đã được thông qua từ cuối 2024 nên chúng tôi cũng chưa có đánh giá thêm, khi nào có chúng tôi sẽ cập nhật kèm định giá phù hợp. Còn với dữ kiện cho tới hiện tại thì HCM là key mà chúng tôi không còn đánh giá cao trong ngành chứng khoán nữa cho tới khi tăng vốn thành công.
– Link room zalo miễn phí: https://zalo.me/g/xtdspd746
– Đăng kí dịch vụ tư vấn: https://langtubuonnuocmam.com/dich-vu
———-Team LTBNM tổng hợp và phân tích ————-
Nhập mã “LTBNM” để được giảm giá 10% khi mua acc tại wichart.vn. Áp dụng cùng với các chương trình khuyến mại khác nếu có.
